NLP’nin İşlevi / NLP Koçu Ziya Ustaoğlu

Gelişen teknoloji sayesinde iletişimin değişik boyutlara gelmesi, gençlerimizin yetişme tarzı, aile yapısı, çevresi itibariyle beraberinde olumlu ya da olumsuz gelişmeleri bir araya getirmektedir. Bunlardan en büyük sorunlar; kişilerin gelecek kaygısı yaşaması, kendisi ile alakalı ya da ailesi ile ilgili birtakım endişeler ve kaygılar, korkulara sahip olmaları, stres yaşamaları, odaklanma sorunu, isteksizlik…

Ziya Bey sizi tanıyabilir miyiz? Faaliyetlerinizden bahseder misiniz?
Kişisel gelişim ve değişim arenasında araştırma ve çalışmalar yapan, iş dünyasının da içinde olan aktif bir NLP Koçuyum. “NLP Trainer” olarak, bireysel ve kurumsal anlamda kişilerin ve kurumların mevcut durumdan istedikleri duruma ulaşmalarını sağlamak için hizmet vermekteyim.
“Hayatın anlamı onu nasıl algıladığına bağlıdır”
NLP model danışmanlık ve eğitim merkezi olarak şu an dünyanın 4 kıta ve 35 ülkesinde uygulanan NLP bilimini kişilerin ve kurumların amaçları doğrultusunda hedeflerine ulaşabilmelerini sağlamak için uygulamaktayız. Bireysel koçluk, bireysel NLP teknik uygulamaları, modelleme tekniği uygulamaları, kurumsal danışmanlık, eğitim seminerleri, kurumsal ve toplumsal projeler.

Genel anlamda, NLP’ye dayalı görüşlerinizi alabilir miyiz?
NLP; aile, iş ve toplumsal hayatın diretmelerine boyun eğmeden arzuladığınız hedefler doğrultusunda mükemmele ulaşma sanatıdır.
NLP, mükemmeli yakalarken gelişim ve değişimi kontrol etme, performansı daima en üst noktada tutma, sağlıklı bir ilişki ve iletişim kurma yeteneğini kamçılayan bir tür düşünce ve uygulama yöntemidir. Bardağın dolu yarısını görme ve bunu diğerlerine de gösterme yetisidir. Kişinin kendi içindeki cevheri keşfedip onu işlemesi ve paylaşmasıdır. Her ortam ve koşulda olumlu düşünce modelinin tüm imkân ve seçeneklerini hayata geçirmektir. Olup bitenin farkında olmak, neyi hak ettiğini bilmek ve yapılması gerekenleri doğru zamanda, uygun yöntemler kullanarak ve aktif bir şekilde yapmaktır. Kısaca mutlu olmayı öğrenme ve sürdürme ustalığıdır.
NLP: Neuro Linguistic Programming kelimelerinden oluşmaktadır.
Neuro’nun anlamı; düşünme, dil ve davranış süreçlerini inceleyerek hedeflere ulaşmak amacıyla onların nasıl etkin kullanılacağını öğreten bir çalışma alanıdır. İnsanın beş duyusu aracılığı ile dünyayı algılama, bunları bilinçli ya da bilinçsiz düşüncelere dönüştürme süreçlerini kapsar. İnsanın tüm düşünce ve davranışlarının kaynağı sinir sistemidir. Duyu organlarımızla alınan mesajların beyinde nasıl işlendiği, bu mesajların bireyi hangi düşünce ve davranış biçimlerine yönelttiği NLP’nin temelini oluşturur.
Linguistic, dil ile alakalıdır. Dil, kişinin kendi kendine içsel dünyasında yaptığı ve başka kişilerle kurduğu sözlü iletişimdir. Dilin kullanım şekli kişinin kimliğinin ve düşünme biçiminin dışa yansımasıdır. Kişi dünyayı algılayış şeklini dili kullanarak ifade etmektedir. Düşünceler ve düşünceyi ifade etme biçimi değiştirilirse davranışların değiştirilmesi de mümkün olur. NLP, davranışları değiştirerek hedeflere ulaşmayı amaçladığından dilden de yararlanır. Dilin yanlış kullanılması ile oluşan olumsuz düşünce ve davranışları bu yolla gidermek mümkün olmaktadır.
Programming, programlama anlamındadır. Yaşanmış tecrübeler incelenerek oluşum sürecinin belirlenmesi ve NLP tekniklerini kullanarak bu süreçlerin yeniden düzenlenmesini ifade eder. Her davranış birtakım düşünce ve deneyim sonucunda oluştuğundan bunların zihindeki olumsuz kodlamaları değiştiğinde davranışlar da otomatik olarak değişmiş olacaktır.

Kültürümüz göz önünde bulundurulduğunda, ülkemizde NLP hangi düzeyde anlamlı bir sistematik olabilir? Günümüz insanındaki anlamı, karşılığı nedir? NLP bir terapi mi yoksa sadece bir kültür müdür?
NLP başlı başına bir metodoloji, sistemler bütünü, teknikler dizisidir. Bir bilim dalıdır. Dünyanın dört kıtası ve 35 ülkesinde uygulanmaktadır. Avrupa Birliği kriterleri tarafından kabul edilmiş 21. yy bilimidir.
NLP bir eğitim sürecidir. Kişilerin sahip olduğu inanç ve değerler doğrultusunda mevcut durumdan istedikleri duruma erişebilmelerini sağlayan bir sistematiktir. NLP değişim ve gelişim sürecinde, kişilerin bilinçaltından alınan veriler ve yine bilinçaltına yapılan birtakım teknik uygulamalar sayesinde “yeniden programlama” yoluyla istenilen sonuca ulaşılması sağlanmaktadır. Burada temel olarak “insanın maddi ve manevi anlamda kazanması” amaçlanmaktadır. NLP’nin amacı; insanın bulunduğu noktadan hedeflediği noktaya ulaşmasını sağlamaktır. NLP bunu sağlayan bir bilim dalıdır.
Bu arada ilk yaşam koçu Hz. Mevlâna’dır. Hz. Mevlâna’nın hayatını incelediğimizde, insanlara koçluk anlamında ilk uygulamaları onun yaptığını görmekteyiz. Koçluğun temelinde “insanların farkındalığını arttırmak” vardır. Kendini gerçekleştirmek için ilk önce insanın kendini tanıması gerekiyor. İnsanın yaşantısı, yaşam şekli, davranışları insanların kimliklerini oluşturur. Öncelikle, insanın varmak istediği noktaya gelebilmesi için kendisini tanıması gerekiyor. Zaten yaşam koçlarının amacı da önce insanın kendisini tanımasını ve bilmesini sağlamaktır. Hz. Mevlâna “Aynaya bak kendini gör, gördüğün sen misin? Söyle bakalım senin ötende kim var?” diyerek kişiyi kendini bilmeye çağırmıştır. Niyetin saflığı, iradenin odağı, karakterin kalitesi ve farkındalığın seviyesi arttıkça kişi kendini tanımaya başlar. Koçluk’ta ekolojik denge esastır; sadece kişinin mutlu olması değil, sosyal çevresinin de mutlu olması gerekir. Yani asıl olan burada “kazan kazan” prensibidir.

Türkiye’de NLP çalışmalarında kültürel psikiyatri ya da sosyoloji açısından bakıldığında farklı bir kurgu gerekli midir? Anadolu topraklarında yaşıyoruz, kültürler farklı… Ne dersiniz?
NLP’nin temel felsefesine baktığımızda, kişilerin farklılıklarını gözetmeksizin ne olursa olsun insan temel yapısı itibariyle duygu, düşünce ve davranış biçiminde çalışan bir varlıktır. Kişide düşünce oluştuğunda otomatikman duygu gelir. Duygu oluşunca bu duyguyu davranışlara döker. Kültürümüzle bağlantılı olarak kişilerin ihtiyaçları değişecektir. Kişilerin inançları, değerleri, hedeflerine varma anlamında birtakım inançlar mevcut; engelleyen inançlara da sahip olabiliyor insanlar, destekleyen inançlara da… Buradaki amaç kişinin varmak istediği noktadaki kendisini engelleyen korku, kaygı, endişe gibi inançları ortadan kaldırıp tamamen özgüven, “ben yaparım inancı” gibi destekleyici inançlara sahip olması ve istenilen duruma gelmesini sağlamaktır. Burada tabi ki bir NLP koçu, kişiyi önce analiz eder. Bulunduğu noktayı tahlil eder. Ondan sonra da varmak istediği noktada onun için yaptığı program sayesinde kişiyi istediği hedefe ulaştırır.

Ahlaki gelişim ve terakki bakımından NLP faydalı olabilir mi? Çünkü kendi kültürümüzde daha dinamik bilgiler var. Bu konu ile ilgili düşüncelerinizi alabilir miyiz? NLP’yi en çok hangi felsefi ve ahlaki sistematiğe yakın buluyorsunuz?
NLP esasları din, ahlak, ahlak kültürü, etik bir takım kültürler açısından çatışma arz etmeyen bir bilimdir. Mevcut kültürümüz ve ahlaki yapımız düşünüldüğünde, NLP zaten kişilerin özünde var olan duygu ve düşüncelerini istenilen noktada programlamak ve kişinin varmak istediği hedefe yönlendirmek amacı güttüğü için mevcut yapıyı, mevcut felsefemizi, kültürümüzü, ahlaki yapımızı olumsuz etkileyen bir yönü olmadığı gibi destekleyicidir de… Yani NLP’nin kesinlikle ahlakımıza ve kültürümüze ters gelen bir yanı yoktur. Aksine eğer kişi kendi ahlaki yapısı ve kültürü yönünde ilerleme kaydetmek istiyorsa, o noktada bir hedefe sahipse, NLP eğitimi sayesinde istediği noktaya ulaşması sağlanacaktır. Kişi kendini tanıdıkça zaten gelişim gösterecektir.
NLP’de asla olumsuz bir şey yoktur. “Her güzel davranışın altında bir olumlu niyet yatar.” prensibi ile çalışıyor NLP. Öncelikle insanın kendini tanıması gerekiyor, buna yardımcı oluyor. Hedeflere ulaşma noktasında da istediği yere taşıyor.

Günümüz insanının temel sorunlarını hangi konu başlıkları altında değerlendirebiliriz? Bu konuda psikiyatristler bu ortamı bir “afet masası” olarak değerlendiriyorlar. Sizce can alıcı çözümler var mı?
Günümüz insanının temel sorunu inançsızlık. Gelişen teknoloji sayesinde iletişimin değişik boyutlara gelmesi, gençlerimizin yetişme tarzı, aile yapısı, çevresi itibariyle beraberinde olumlu ya da olumsuz gelişmeleri bir araya getirmektedir. Bunlardan en büyük sorunlar; kişilerin gelecek kaygısı yaşaması, kendisi ile alakalı ya da ailesi ile ilgili birtakım endişeler ve kaygılar, korkulara sahip olmaları, stres yaşamaları, odaklanma sorunu, isteksizlik… En çok günümüzde karşılaştığımız sorunlar bunlar. Tabi NLP teknikleri kullanarak da bu tür sorunlara çözümler sunuyoruz.
Genç, orta yaşlı, ihtiyar, her yaştaki insanın farklı farklı sorunları var. Dolayısıyla yaşı, cinsi ne olursa olsun herkesin NLP’ye ihtiyacı var. Çünkü her yaşta insan kendine özgü bir düşünce yapısı, buna bağlı olarak da farklı duygulara sahip olabilir. İhtiyar insanların yapısına baktığımızda, genellikle geçmişte yapmadıkları şeylerden dolayı “keşkelere” sahip olduklarını görüyoruz. Gençler daha çok iş ile ilgili kariyer peşinde, iş, aile ve sosyal çevreyle ilgili sorunları olabilirken, daha genç yaşlara indiğimizde okulla ilgili sıkıntılar yaşandığını görebiliriz. Ya istediği okula girebilmekle ilgili bir çaba içerisinde, ya da kazanmış fakat gerçekte hedeflediği meslekle ilgili okula giremediği için veya bir meslek sahibi olamadığı için onun çatışmasını yaşıyor kendi içinde. Ya da kendi istediği değil, tamamen ailesinin istediği okula veya geleceğe doğru harekete geçiyor. Bu da onun mutsuz, kaygılı bir yapıya sahip olmasına sebep oluyor. Yaş ne olursa olsun herkesin NLP’ye ihtiyacı olduğunu düşünüyorum.

Görüştüğünüz insanlarda gözlemlediğiniz müspet yaklaşımlar ya da eğitim sürecinden biraz bahseder misiniz?
NLP teknikleri kulanılarak yapılan eğitim süreci sonucunda ciddi manada olumlu neticeler almaktayız. Bu hem kişiyi hem de bizi mutlu etmektedir. İletişimde, iş dünyasında, siyasi arenada, zamanı etkin kullanmada, stresle başa çıkmada, motivasyon sağlamada, eğitim-öğretim dünyasında, kişisel gelişimde ve “ben nasıl değişebilirim” sorusunu kendisine soran herkeste NLP teknikleri uygulanmaktadır. Sosyal fobileri yok etme, kekemelik; uçak, asansör ve yükseklik korkuları, vahşi hayvanlarla ilgili korkular yani her türlü korku, kaygı, sınav heyecanı, odaklanamama sorunu, isteksizlik gibi durumlarda NLP tekniği kullanılarak istenilen sonuç alınabiliyor.
Ayrıca NLP modelleme uygulamaları sayesinde satış, pazarlama, güvenlik güçleri, dil öğrenme vb. birçok konuda mükemmel olan kişiler, başka kişilere de modellenebilmektedir.

Eğitim sürecinde, eğitimi alan kişi ile ilgili nasıl teknikler kullanılıyor. Benlik, alt benlik ile ilgili şeyleri anlatabilir misiniz? Bunda nasıl bir süreç işliyor?
Bizde kesinlikle hipnoz ya da telkin olmaksızın, şu an sadece NLP tekniği olarak açıklayabildiğimiz birtakım tekniklerin uygulanması suretiyle bilinçaltına yapılan uygulama sonucunda elde edilen neticeler söz konusu. NLP eğitim süreçleri % 110 değişim sağlar.
Benlik, alt benlik, NLP‘de “bilinçli zihin” ve “bilinçaltı zihin” olarak ifade edilebilir. Çoğu zaman bilinçli olarak yapmamız gereken şeyleri, bilinçaltı zihnimizin sahip olduğu geçmiş program kaynaklı olarak yapamadığımıza, aksine yapmamamız gerekenleri de yaptığımıza sürekli şahit oluruz.
Bilinçaltımız özellikle 7 yaşına kadar olan dönemde aile ve sosyal çevrenin vermiş olduğu iyi niyetli ama yanlış telkinler sonucu birtakım korku, özgüven eksikliği, yetersizlik ve değersizlik inancı gibi kalıplar oluşturur. Bilinçli zihnimiz bu yapıya karşı çıksa da bilinçaltı çoğu zaman galip gelir. NLP beyin kullanma kılavuzudur. Beynimiz mükemmel bir köle, berbat bir efendidir. NLP, kişilere beynini hedefleri doğrultusunda nasıl kullanacaklarını öğretir.
NLP ile yeniden programlama sayesinde bilinçaltı zihnimizde yapılan yeniden kodlama neticesinde beynimizi etkin bir şekilde kullanmayı öğreniriz. Mustafa Kılınç’ın güzel bir sözü vardır: “Kimsenin sizi üzemeyeceği kadar güçlüyken, siz kimseyi üzmeyecek kadar iyi bir insan olursanız mutlu olursunuz.”
NLP bilimi, insanların yaşam yolundaki en önemli ihtiyaçlarındandır. Çünkü iş, aile, hedef, beklenti, huzur, mutluluk, güven ve güzelliklerin modellenmesini sağlayan bilimdir. Gerektiğinde istekleri askıya almayı öğretir. Başına gelen ya da zamanı gelince olabilecek şeyler için sabretmeyi öğretir.
“Günümüzün kaygılı ve özgüvensiz insanı, MEVLÂNA’dan uygulamaya geçmiş kişisel ve kurumsal NLP Koçluğunu arıyor farkında değil.” Mustafa KILINÇ